Joodse sporen, mijn sporen

Het Mémorial des Martyrs de la Déportation is vlakbij de Notre Dame te vinden. Het is een monument waarbij alle mensen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Frankrijk zijn gedeporteerd naar de concentratie- en vernietigingskampen hier worden herdacht. Je loopt naar beneden het monument in, het is zo gemaakt dat het claustrofobisch overkomt om aan te geven wat de mensen gevoeld moeten hebben. Binnen kom je in een ruimte waar je door een glasplaat een gang inkijkt met 200.000 lichtjes waarvan elk lichtje een gedeporteerde symboliseert die is omgekomen in een van de vele concentratiekampen.

We waren diep onder de indruk....

In stilte moeten we deze indruk even op ons in laten werken en zo liepen we richting een ander herdenkingsmonument, wat niet zo ver daarvandaan ligt; het Mémorial de la Shoah (Het Holocaust Herdenkingsmuseum). Tijdens het lopen kwamen we toch weer in gesprek over deze zwarte bladzijde uit de geschiedenis. Mijn eigen verleden, al heb ik het niet direct meegemaakt, maar van mijn moeders kant van de familie wel, laat indirect sporen na. 

Het Mémorial de la Shoah is niet alleen een herdenkingsmonument maar ook een museum. Op de binnenplaats staan grote muren waarop alle namen staan van de 76.000 verdwenen joodse mannen, vrouwen en kinderen tussen 1942 en 1944. Ik kijk bij de namen op alfabetische volgorde of ik er bekende namen tussen zie staan, ook al weet ik dat ze hier niet zijn weggehaald, maar toch keek ik. 

Het doet echt wat met je als je al die namen ziet!

In de crypte van het museum symboliseert de vlam in de Davidster de zes miljoen slachtoffers die geen rustplaats hebben gekregen. Hier ligt het as van de slachtoffers van de concentratiekampen Auschwitz-Birkenau, Belzec, Chelmno, Maïdanek, Sobibor, Treblinka, Mauthausen en het ghetto van Warschau. Het as is begraven in meegebrachte aarde uit Israël. Wat indrukwekkend en vooral dat ik Sobibor zag staan. Zo heb ik toch op mijn eigen manier mijn voorouders kunnen herdenken!